niedziela, 6 września 2009

Jak prawda, szczerość, rzetelność, otwartość, szacowne cnoty w społeczności?

W towarzystwie ludzkim, gdzie ludźmi stoją , gdzie konieczne między nimi związki zachodzą, nic nie masz potrzebniejszego  nad prawdę. Bo jaka może być ufność, jaka wiara między ludźmi bez prawdy? Jak możemy zasięgnąć w wątpliwości oświecenia , jeżeli od prawdy jest dalekie? Jak mieć w potrzebie ratunek, jeżeli szczerość nie kieruje ręki wsparcia niosącej? Jakie wspomożenie we wszystkich życia okolicznościach pozyskać, jeżeli go rzetelność nie daje? Zaiste, prawda, szczerość, rzetelność, wszystkim uczynkom dają szacunek, i bez nich ostać się żadna cnota nie może. Lecz cóż to jest prawda ? Oto zgodność myśli ze słowami, zgodność serca z uczynkami; słowem, zgodność sentymentów, ze wszelkiemi w życiu postępkami: to jest, kiedy mówimy to w słowach, to wykonywamy w uczynkach, co czujemy w sercu, o czem w duszy naszej przekonani jesteśmy. Prawda w obcowaniu z drugiemi, kiedy nic nie masz w słowach naszych zmyślonego, kiedy to mówimy, co czujemy, tak opowiadamy, jak wiemy; kiedy od wszelkiego fałszu, kłamstwa, udania, dalecy jesteśmy, zowie się szczerością,. Prawda w dotrzymaniu słowa, kiedy ściśle wykonywamy nasze przyrzeczenia, kiedy raz dawszy słowo, już go potem nie cofamy, kiedy nigdy drugich w obietnicach naszych nie zawodzimy, zowie się rzetelnością. Prawda w szczerym słów i uczynków ludzkich przyjmowaniu, kiedy nie lubimy się domyślać, ani przypisywać innych pobudek w działaniu, ale na tych przestajemy, które widzimy: kiedy nie tłumaczymy opacznie cudzych słów i uczynków, ale je tak, jak się wydaja, przyjmujemy; kiedy czuląc się do swego serca szczerości, równie drugich za szczerych i rzetelnych uznajemy, zowie się prostotą. Prawda w łatwem myśli swych wynurzeniu, kiedy nie lubimy być skryci, kiedy to mamy w ustach, co w sercu , kiedy nie taimy swych myśli, owszem radzibyśmy, aby o nich wszyscy ludzie wiedzieli, zowie się otwartością. Widać jak w tych wszystkich cnotach prawda szacowana: jak ludziom cnotliwym i nienaruszonym właściwa , jak wysoki charakter serca, jak rzadka dobroć duszy oznacza. Jak wiele na prawdzie i tych cnotach, które z niej wynikała, w życiu towarzyskiem zależy wszyscy to znamy. Lubimy mieć sprawę tylko z ludźmi szczerymi: a ci nawet którzy sami szczerymi nie są, nie radzi mieć co do czynienia z chytrymi. We wszystkich sprawach do tych się najwięcej garniemy, którzy z szczerości, rzetelności, prawdy dobrze są znani. Ten pożytek szczerym prawda przynosi, ze wszyscy ich towarzystwa szukają, że obietnicom ich wierzą, że na ich radzie polegają, że pewni są ich przyrzeczeń , że więcej ich słowom, niż nierzetelnych przysięgom ufała. Wielki to iest pożytek: bo razem z nim poszanowanie, i miłość całej społeczności zyskują.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz