sobota, 5 września 2009

Co jest Sprawiedliwość ile prawami opisana.

Uważajmy jeszcze sprawiedliwość, ile prawami opisaną; stąd się niemniej do poważania jej zachęcimy, gdy obaczymy, że choć w ścisłych praw granicach zamknięta, tej jednak jest wagi, że bez niej społeczność ludzka stać nie może. Ona wytyka kres należytosciom ludzkim: ona pokazuje, co mogą czynić ludzie dla swego dobra, a od czego się powściągać mają, ażeby drugich nie krzywdzili. Każdy człowiek jest niesprawiedliwy, kiedy nad zamierzony kres od sprawiedliwości, prawa swoje rozciąga, a przez to drugich prawa nadwątla. Ponieważ, częstokroć ludzie własnego się tylko radzą interesu, z pokrzywdzeniem drugich , przeto społeczność musiała pewnemi opisami ścisnąć każdego obywatela, aby tak wszystkich w granicach powinności swych utrzymała. Temi opisami są prawa: są one wyrokiem sprawiedliwości przepisując wszystkim członkom społeczności, iak się maja zachować: to jest, jak daleko prawa swoje rozciągać mogą, i jakim karom za przestępstwa powinności swych podpadają. Tych się praw trzymać należy, aby być sprawiedliwym. Ale sprawiedliwość, konieczne tylko obowiązki przepisując, w szczupłych bardzo, granicach zamknięta będzie, jeżeli ich ludzkość i dobroczynność nie rozszerzy.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz